Schagen Stolpenroute

Deze route langs stolpboerderijen overbrugt de afstand tussen de Westfriese stad Schagen, die wordt omringd door vette klei, en het ruige kustgebied met de arme grond achter de duinen. Dit verschil is ook goed zichtbaar in de twee museumboerderijen die langs deze route liggen: de rijke stolp Vreeburg met woonhuis aan de Loet in Schagen en de kleine eenvoudige duinboerderij Tante Jaantje in Callantsoog. 

In de omgeving van Schagen liggen de boerderijen vanwege de vele overstromingen in het verleden noodgedwongen op terpen. Een aantal terpen werd in de loop der tijd met elkaar verbonden. Zo ontstond de Westfriese Zeedijk. De dijk bood bescherming, maar kende ook vele dijkdoorbraken. De dijk verloor zijn grootste betekenis als waterkering door de inpoldering van de Zijpe (1599). Op de bodem van deze voormalige zeearm vestigden zich tientallen boerenbedrijven. Hier liggen veel stolpen langs de beide kanten van de Grote Sloot, in het verleden een belangrijke verkeersader. Achter de boerenerven begint het lege land; voorheen vooral bestemd voor veeteelt, maar tegenwoordig overheerst de bloembollenteelt. Ook langs de polderwegen liggen stolpen. Het bollenland strekt zich uit tot aan de duinenrij. De duinboerderijen zijn bescheiden van omvang, maar de boerderijen die van oorsprong bestemd zijn voor de akkerbouw, zijn groot uitgevoerd, vaak met een dubbel vierkant. Hier staan de stolpen niet meer zij aan zij. Er is niet alleen veel ruimte achter de boerderijen, maar ook ertussen.